Điện não đồ là gì và tất tần tật những kiến thức liên quan

Ngày 05/10/2022

Nhiều người thực hiện đo điện não đồ nhưng không hoàn toàn hiểu khái niệm điện não đồ là gì cũng như mục đích của việc này. Trước khi đo điện não đồ cần chuẩn bị những gì, kết quả kiểm tra như thế nào là bình thường, bất bình thường? Và đo điện não đồ có gây nguy hiểm cho não không?

1. Tìm hiểu chi tiết về phương pháp điện não đồ

Điện não đồ là gì? 

Nhiều người đã từng thực hiện đo điện não đồ nhưng thực chất lại không biết điện não đồ là gì? Điện não đồ EEG là một kỹ thuật được dùng nhiều trong y học để thăm khám, đo lường các loại sóng điện và hoạt động điện ở bên trong não bộ. 

Nhiều người từng thực hiện qua nhưng không biết bản chất của việc đo điện não đồ là gì

Nhiều người từng thực hiện qua nhưng không biết bản chất của việc đo điện não đồ là gì

Đây một dạng xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh. Thông qua các tấm điện cực bằng kim loại được dán ở da đầu giúp tạo ra xung điện để các tế bào não giao tiếp với nhau. Nhưng trong một số trường hợp tấm điện cực được đặt trong chất não hoặc bề mặt vỏ não. 

Điện cực giúp biến đổi hoạt động điện thành sóng não, một máy đa âm chịu trách nhiệm ghi lại các đợt sóng não đó và truyền đến màn hình máy tính. Các bác sĩ sẽ dựa vào hình ảnh đó để tìm ra dấu hiệu bất thường hoặc bệnh lý liên quan đến não. 

Tác dụng của việc đo điện não đồ

Kết quả sau khi đo điện não đồ giúp các bác sĩ phát hiện những dấu hiệu bất thường trong từng đợt sóng não. Cụ thể:

Kết quả khi đo điện não đồ giúp các bác sĩ phát hiện những dấu hiệu bất thường liên quan đến thần kinh 

Kết quả khi đo điện não đồ giúp các bác sĩ phát hiện những dấu hiệu bất thường liên quan đến thần kinh 

Đo điện não đồ giúp phát hiện dấu hiệu rối loạn chức năng của não bộ: 

  • Thăm khám, chẩn đoán theo dõi rối loạn co giật hoặc động kinh.

  • Hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán chết não.

  • Đánh giá mức độ tỉnh của bệnh nhân khi bị gây mê.

Đo điện não đồ giúp bác sĩ chẩn đoán một số bệnh lý liên quan đến thần kinh, từ đó đưa ra cách điều trị phù hợp. Có thể kể đến như:

  • Sự rối loạn của giấc ngủ.

  • Sự sa sút của trí nhớ.

  • Xuất hiện khối u não.

  • Bị viêm não.

  • Chức năng của não bộ bị rối loạn.

  • Đột quỵ.

  • Bị tổn thương não do bị va đập ở vùng đầu.

Như vậy là bạn đã nắm được khái niệm điện não đồ là gì và tác dụng của việc đo điện não đồ? Ngay sau đây chúng tôi chia sẻ một số phương pháp đo điện não đồ thường được áp dụng trong y học. 

Các phương pháp đo điện não đồ

Đo điện não đồ được thực hiện bởi nhiều phương thức khác nhau, tùy từng trường hợp hoặc bệnh lý. Cụ thể:

  • Đo điện não đồ thường quy.

  • Đo điện não đồ video.

  • Đo đa ký giấc ngủ. 

  • Điện não đồ định vị hoặc điện não đồ vỏ não.

Trong các phương pháp trên thì đo điện não đồ thường quy được sử dụng phổ biến nhất trong ngành y. Áp dụng phương pháp đo điện não đồ này, bác sĩ sẽ sử dụng nhiều loại điện cực khác nhau tùy theo thời gian, đối tượng và mục đích đo điện não. Ví dụ như: điện dán, điện cực cầu hay điện cực kim. 

Biết được đo điện não đồ là gì cũng như ý nghĩa trong y học của việc này nhưng vẫn có không ít người lo lắng khi thực hiện đo điện não có thể ảnh hưởng trực tiếp đến não hoặc sức khỏe của người làm kiểm tra. Vậy đo điện não đồ có nguy hiểm gì không?

2. Một số hạn chế khi thực hiện đo điện não đồ

Khi các tấm điện cực bằng kim loại được dán trên bề mặt da đầu, một số người có thể cảm thấy hơi khó chịu. Nhưng về cơ bản, các phương pháp đo điện não đồ đều không gây đau, an toàn và không tác dụng phụ ảnh hưởng đến não hay sức khỏe người thực hiện.

Đo điện não đồ hoàn toàn không gây tác hại cho người thực hiện 

Đo điện não đồ hoàn toàn không gây tác hại cho người thực hiện 

Trên thực tế, khi ghi điện não đồ mức độ khó chịu không có hoặc rất ít. Bởi các điện cực chỉ ghi lại các hoạt động điện của não bộ mà không gây ra tình trạng truyền điện. Tuy nhiên, đối với trường hợp người bị bệnh động kinh đo điện não đồ, trong quá trình thực hiện có thể gây co giật có chủ ý ở người bệnh. Nhưng với các kỹ năng được đào tạo bài bản, các kỹ thuật viên hoàn toàn kiểm soát được mọi tình huống. 

Đo điện não đồ không thể gây nguy hiểm cho người thực hiện nhưng trước khi làm việc này người bệnh cần tuân thủ một số yêu cầu.

3. Chuẩn bị trước khi đo điện não đồ

Để có được kết quả đo điện não đồ chính xác nhất chỉ trong lần thực hiện đầu tiên, người bệnh cần lưu ý những điều sau:

Đo điện não giấc ngủ người thực hiện cần thức khuya dậy sớm

Đo điện não giấc ngủ người thực hiện cần thức khuya dậy sớm

- Đêm trước khi thực hiện đo điện não đồ người bệnh cần gội đầu sạch sẽ.

- Không được dùng các loại gel tạo nếp tóc, các loại tinh dầu dưỡng tóc. Nói tóm lại là người thực hiện đo điện não đồ không được dùng các loại hóa chất bảo vệ tóc.

- Không uống cà phê, rượu, bia, chè,... và dùng các chất kích thích hệ thần kinh khác ít nhất 8h trước khi thực hiện đo.

- Nếu người thực hiện đang đặt máy tạo nhịp tim hoặc đang dùng thuốc cần báo trước với bác sĩ để có những trao đổi cần thiết.

- Trong trường hợp phải ghi điện não giấc ngủ, người thực hiện cần thức khuya và dậy sớm vào tối hôm trước. Tức là phải ngủ sau 12h đêm và thức dậy vào lúc 3h sáng. Đồng thời người phải ghi điện não đồ không được ngủ trong thời gian chờ thực hiện đo điện não.

- Một số bệnh nhân được bác sĩ cho lời khuyên khi đo điện não đồ thì cần phải tuân thủ lời dặn của bác sĩ.

Khái niệm điện não đồ là gì và những điều cần lưu ý khi ghi điện não đồ bạn đã biết, vậy nếu không có dấu hiệu bất thường, kết quả đo điện não đồ sẽ như thế nào?

4. Kết quả đo điện não đồ bình thường là như thế nào?

Hoạt động điện của não bộ xuất hiện trên bản ghi điện não đồ có dạng hình sóng. Thông thường, khi thức thì các mẫu sóng điện của não di chuyển nhanh hơn khi ngủ. Đây là tình trạng bình thường. Cụ thể:

Kết quả đo điện não đồ có dạng hình sóng 

Kết quả đo điện não đồ có dạng hình sóng 

- Đối với trẻ em: Các sóng não có tần số thấp hơn, biên độ cao hơn ở nhịp trội phía sau. Thỉnh thoảng có sóng chậm ở phía sau.

- Đối với người lớn thời điểm thức: Sóng não có tần số 8.5 - 11Hz ở nhịp trội phía sau, hoạt động nhanh, ở các chuyển đạo phía trước có tần số thấp.

- Trong một số trường hợp biến thể bình thường có thể xuất hiện biến thể alpha nhanh, alpha chậm, nhịp Mu, sóng lamda,...

Tùy theo các mức độ ý thức khác nhau, thời điểm ngủ và thức sẽ xuất hiện dải tần số sóng cụ thể chỉ trong 1 giây nhưng được xem là bình thường. 

Như vậy, thông qua những chia sẻ trong bài viết bạn đọc đã nắm được khái niệm điện não đồ là gì, ý nghĩa y học cùng những kiến thức liên quan đến phương pháp này. Đây là phương pháp mang lại hiệu quả cao nhưng người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ khi thực hiện để có kết quả chính xác. 

Bác sĩ Dương Ngọc Vân


Bài viết cùng chuyên mục