Chụp X quang xương cổ chân là phương pháp chẩn đoán hình ảnh dễ dàng thực hiện, nhằm đánh giá, tầm soát các tổn thương sơ bộ, bệnh lý vùng cổ chân. Giúp bác sĩ lâm sàng điều trị hoặc định hướng những chỉ định chuyên sâu hơn nhằm làm rõ tổn thương tốt nhất.

1. Chụp X quang là gì?

Tia X được phát hiện tình cờ bởi nhà khoa học Rơnghen từ những năm 1985 và dần được đưa vào ứng dụng trong nhiều lĩnh vực tiêu biểu nhất là y tế. Nguyên lý chụp bao gồm một bóng phát tia X một tấm nhận ảnh, với thế hệ máy chụp ngày nay sử dụng tấm cảm biến và hệ thống máy tính để tạo ảnh. Khi bóng phát tia X đi qua cơ thể một phần tia X được hấp thụ bởi các mô, cơ, xương.. lượng tia X còn lại được tấm cảm biến thu nhận, hệ thống máy tính xử lý dữ liệu và tạo hình ảnh X quang.

Chụp x quang tại Bệnh viện Đa khoa Medlatec

Chụp X quang là phương pháp thăm khám không xâm lấn vô cùng hiệu quả được ứng dụng và phát triển đến hiện tại. Đồng thời cũng là cơ sở để phát triển nhiều phương pháp chẩn đoán hiện đại, tiên tiến như chụp cắt lớp vi tính, chụp xạ hình xương…

2. Cần chuẩn bị gì khi chụp x quang xương cổ chân?

Chụp X quang là phương pháp tương đối an toàn với phần lớn tất cả các chỉ định. Tuy nhiên vẫn cần một số lưu ý trước khi chụp để đảm bảo an toàn cũng như chất lượng hình ảnh

Người bệnh cần đảm bảo không mang thai đặc biệt ba tháng đầu. Bản chất tia X là tia bức xạ ion hóa, khi đi qua thai nhi có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của bé.

Trước khi chụp cần loại bỏ toàn bộ vật liệu kim loại ảnh hưởng đến vùng chụp ví dụ lắc chân, vòng chân.. Vật liệu kim loại có độ cản tia X cao sẽ gây nhiễu ảnh, ảnh hưởng đến chẩn đoán.

Người bệnh cần phối hợp trong quá trình chụp, trường hợp quá kích động không thể phối hợp cần hỗ trợ sử dụng thuốc an thần từ bác sĩ lâm sàng.

3. Khi nào cần chụp X quang xương cổ chân?

Khớp cổ chân được hình thành bao gồm đầu dưới xương mác, đầu dưới xương chày, xương sên và xương gót. Các xương được kết nối bởi hệ thống dây chằng và sụn khớp. Khi bất kì thành phần nào thuộc khớp cổ chân bị tổn thương đều có thể kiểm tra bằng x quang để chẩn đoán.

Giải phẫu xương khớp cổ chân

Một số chấn thương khớp như gãy đầu dưới xương mác, xương chày. Trật khớp cổ chân, gãy xương sên, xương gót.

Tổn thương viêm khớp, nhiễm trùng, hoại tử xương, u xương cũng có thể chỉ định chụp x quang xương cổ chân.

Triệu chứng đau khớp do thoái hóa cũng được chỉ định chụp x quang khớp cổ chân.

4. Quy trình kỹ thuật chụp x quang xương cổ chân tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC

Bước 1: Tiếp nhận bệnh nhân

Sau khi được chỉ định chụp x quang khớp cổ chân, bệnh nhân được hướng dẫn lấy số, đến phòng chụp.

Kỹ thuật viên tiếp nhận giấy chỉ định mời bệnh nhân vào phòng chụp, khai thác thêm thông tin lâm sàng trước khi chụp. Hướng dẫn bệnh nhân tháo bỏ lắc chân, vòng chân, đai, nẹp kim loại, giải thích quy trình chụp, sau đó ngồi lên bàn chụp.

Bước 2: Kỹ thuật chụp

Chụp x quang khớp cổ chân gồm hai tư thế thẳng và nghiêng, nhằm đánh giá được các tổn thương tại nhiều hướng khác nhau.

Kỹ thuật chụp X quang khớp cổ chân tư thế thẳng: Bệnh nhân ngồi trên bàn chụp, chân bên cần chụp duỗi thẳng. Gót chân và mặt sau cẳng chân sát bàn. Chỉnh bàn chân xoay nhẹ vào trong sao cho đường nối hai mắt cá song song với phim. Tia trung tâm vào giữa khớp cổ chân. Khu trú độ rộng mở bóng hạn chế tia thứ. Điều chỉnh hằng số chụp, khoảng cách bóng khoảng 1m. Hướng dẫn bệnh nhân giữ nguyên tư thế tiến hành phát tia chụp.

Chấn thương xương khớp cổ chân trên phim chụp X quang

Kỹ thuật chụp X quang khớp cổ chân tư thế nghiêng : Bệnh nhân nằm nghiêng trên bàn chụp, mắt cá ngoài sát phim, chân không chụp đưa về phía trước. Chỉnh sao cho đường nối hai mắt cá vuông góc với phim. Tia trung tâm vào điểm trên mắt cá trong 1cm. Khoảng cách bóng 1m, điều chỉnh hằng số chụp. Hướng dẫn bệnh nhân giữ nguyên tư thế tiến hành phát tia.

Bước 3: Hẹn trả kết quả

Tích phiếu đã chụp. Hướng dẫn bệnh nhân kiểm tra lại đồ đạc cá nhân trước khi ra khỏi phòng. Hẹn thời gian trả kết quả từ 10-15 phút. Hướng dẫn bệnh nhân làm các dịch vụ khác chưa làm.

5. Tổng kết

Chụp X quang xương khớp cổ chân là phương pháp đánh giá bệnh lý an toàn không xâm lấn, kỹ thuật nhanh, đơn giản, giá thành hợp lý từ kết quả X quang bác sĩ lâm sàng có thể định hướng điều trị và chỉ định thêm những kỹ thuật chuyên sâu hơn. Một số tổn thương, chấn thương kín đáo có thể bị bỏ sót trên phim chụp x quang cần kết hợp làm thêm các phương pháp chẩn đoán khác như siêu âm, chụp cắt lớp vi tinh, chụp cộng hưởng từ.

Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC, trụ sở 278 Thụy Khuê, Hà Nội

Tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, trung tâm chẩn đoán hình ảnh Medim được đầu tư đầy đủ trang thiết bị từ máy x quang kỹ thuật số, máy siêu âm, máy chụp cắt lớp vi tính và máy chụp cộng hưởng từ, có thể đáp ứng được tất cả các chỉ định lâm sàng giúp chẩn đoán bệnh lý tốt nhất hỗ trợ tối đa trong điều trị.

Khách hàng có thể liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch khám.

KTV. Lương Văn Phong

---