Các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính và ứng dụng trong y học

Ngày 08/02/2023

Cùng với sự phát triển của nền y học thì các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính ngày càng nhiều và có tính ứng dụng càng cao. Các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính không chỉ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chẩn đoán bệnh mà còn là phương pháp hỗ trợ trong công tác điều trị bệnh. Chụp cắt lớp vi tính có thể giúp tầm soát, đánh giá và định hướng điều trị các bệnh lý phức tạp.

1. Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính là gì? Ứng dụng của chụp cắt lớp vi tính 

Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính hay còn gọi là chụp CT Scanner là một kỹ thuật sử dụng bức xạ tia X chiếu lên một vùng cơ thể hoặc toàn bộ cơ thể người bệnh trong một thời gian nhất định theo các lát cắt ngang, sau đó tín hiệu thu nhận được sẽ mã hóa trên máy vi tính tạo nên các hình ảnh đa chiều về bộ phận chụp được chiếu qua. 

Máy chụp cắt lớp vi tính Siemens SOMATOM go.Top 128 dãy tại MEDLATEC

Máy chụp cắt lớp vi tính Siemens SOMATOM go.Top 128 dãy tại MEDLATEC 

Hiện nay các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính đang được ứng dụng rộng rãi trên lâm sàng nhằm góp phần chẩn đoán và điều trị bênh như: 

- Nhận biết các tổn thương xương trong bệnh lý chấn thương, tổn thương thứ phát. 

- Phát hiện và chẩn đoán các khối u vùng đầu, mặt, cổ, ngực, bụng và các vị trí khác. 

- Chẩn đoán các bệnh lý về mạch máu như dị dạng, bất thường bẩm sinh mạch máu hoặc các ổ phình mạch, nhồi máu trong các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính có tiêm thuốc. 

- Giúp tái tạo các lát cắt đa chiều, hỗ trợ bác sĩ ngoại khoa định vị được vị trí cần phẫu thuật, đảm bảo tính chính xác. 

- Ngoài ra các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính chuyên sâu còn phục vụ công tác điều trị như tiêm phong bế rễ thần kinh để điều trị triệu chứng đau cho bệnh nhân thoát vị đĩa đệm hiện đang được áp dụng tại Bênh viện Đa khoa MEDLATEC 

Tiêm phong bế rễ thần kinh dưới hướng dẫn của cắt lớp vi tính tại MEDLATEC

Tiêm phong bế rễ thần kinh dưới hướng dẫn của cắt lớp vi tính tại MEDLATEC 

2. Các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính có ưu điểm và nhược điểm gì? 

Ưu điểm: 

  • Thời gian chụp ngắn, trung bình 3-5 phút một bộ phận chụp thường quy không tiêm cản quang. 
  • Đa lát cắt, đa phương diện giúp chẩn đoán chính xác hơn chụp Xquang, siêu âm thường quy. 
  • Chất lượng hình ảnh tốt hơn, tránh được các xảo ảnh chồng hình. 
  • Có ưu thế trong chẩn đoán các bệnh lý về xương và phổi hơn so với chụp MRI như: kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính phổi liều thấp giúp tầm soát và phát hiện sớm ung thư phổi đang được áp dụng tại MEDLATEC. 
  • Các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính được ứng dụng chẩn đoán cho người bệnh có chống chỉ định chụp MRI như: Đặt van tim nhân tạo, có phương tiện liên kết xương bằng kim loại có từ tính … 
  • Ngoài ra kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính tìm tinh thể urat lắng đọng trong khớp giúp chẩn đoán, theo dõi bệnh gout. 

Kỹ thuật <a data-cke-saved-href='https://medlatec.vn/tin-tuc/chup-ct-scanner-la-gi-va-nhung-rui-ro-co-the-gap-phai-s154-n20258' href='https://medlatec.vn/tin-tuc/chup-ct-scanner-la-gi-va-nhung-rui-ro-co-the-gap-phai-s154-n20258' title ='chụp CT'>chụp CT</a> 2 mức năng lượng tìm tinh thể Urat tại Medlatec 

Kỹ thuật chụp CT 2 mức năng lượng tìm tinh thể Urat tại MEDLATEC

Nhược điểm: 

Là phương pháp có sử dụng tia X nên có nguy cơ gây nhiễm xạ, tuy nhiên liều tia cho mỗi lần chụp hiện nay đều được giới hạn ở ngưỡng an toàn và giảm đến mức rất thấp nên người bệnh có thể yên tâm thực hiện các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính cần thiết theo y lệnh của bác sỹ để chẩn đoán bệnh. 

Hạn chế đánh giá tổn thương phần mềm hơn so với chụp MRI vì khả năng đâm xuyên mạnh của tia X. 

Khó phát hiện các tổn thương dây chằng và sụn khớp. 

3. Có những kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính nào? 

  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính sọ não. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính xoang. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính đầu - mặt-cổ. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính cột sống. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính phổi và lồng ngực. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính bụng. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính vùng tiểu khung. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính hệ tiết niệu. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính cơ - xương - khớp. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính mạch máu não. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính mạch vành tim. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính mạch chi trên. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính mạch chi dưới. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính dựng hình mạch tạng. 
  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính động mạch chủ. 

Ngoài ra các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính có thể chụp không tiêm hoặc có tiêm thuốc cản quang phụ thuộc vào tính chất và vị trí của tổn thương để phục vụ công tác chẩn đoán và điều trị bệnh. 

4. Nên thực hiện các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính ở đâu? 

Hiện nay đa phần các bệnh viện đều có thực hiện các kỹ thuật cụp cắt lớp vi tính. Tuy nhiên một vài kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính phức tạp hơn yêu cầu phải sử dụng các dòng máy chụp đời mới có độ phân giải cao. Hiện tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC làm một trong những đơn vị đầu tiên sử dụng máy chụp cắt lớp vi tính SOMATOM go Top 128 lát cắt hiện đại của hãng Siemens có thể thực hiện được những kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính khó này. Ngoài ra dòng máy này có ưu thế về ứng dụng trí thông minh nhân tạo góp phần giảm liều xạ xuống mức thấp nhất ở các vị trí chụp nhạy cảm như vùng mắt, bộ phận sinh dục… đảm bảo an toàn người bệnh. 

Máy chụp cắt lớp vi tính SOMATOM go Top 128 dãy tại Medlatec 

Máy chụp cắt lớp vi tính SOMATOM go Top 128 dãy tại MEDLATEC 

Trên đây là một số thông tin về các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính đang được sử dụng hiện nay và ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị bệnh góp phần vào công tác chăm sóc sức khỏe người bệnh ngày càng được nâng cao. Đây cũng chính là lý do vì sao các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính lại có tính ứng dụng rộng rãi trong y học hiện nay. 

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần tư vấn thêm, vui lòng liên hệ MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 hoặc đến trực tiếp cơ sở của MEDLATEC để được hỗ trợ từ các chuyên gia hàng đầu trong ngành. Hiện tại các kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính được thực hiện tại các cơ sở của Hệ thống Y tế MEDLATEC.

KTV Lê Duy Phú


Bài viết cùng chuyên mục