Bệnh nhân nữ 2 tuổi đến bệnh viện đa khoa Medlatec khám với lý do sốt, nôn nhiều. Bệnh nhân xuất hiện sốt 1 ngày trước khi vào viện, nhiệt độ cao nhất 39 độ, nôn nhiều, có ho có đờm, khàn tiếng, háo nước, không khó thở, ăn uống, đại tiểu tiện bình thường. Bệnh nhân không có tiền sử bệnh lý trước đây.

Khám lâm sàng ghi nhận dấu hiệu mất nước dương tính, bụng mềm, không thấy khối khu trú.

Sau đó bệnh nhân được bác sĩ lâm sàng chỉ định siêu âm ổ bụng để chẩn đoán. Trên hình ảnh siêu âm quan sát thấy vùng dưới rốn có hình ảnh khối lồng ruột đường kính 16mm trên đoạn dài 31mm, xung quanh có thâm nhiễm mỡ nhẹ, còn rõ tín hiệu mạch nuôi.

Hình ảnh khối lồng ruột trên siêu âm ổ bụng

Đại cương về lồng ruột.

Lồng ruột là một cấp cứu bụng ngoại khoa, xảy ra khi một đoạn ruột lộn lại và chui vào lòng của đoạn ruột kế cận. Đây là nguyên nhân quan trọng gây đau bụng cấp ở trẻ em cần được siêu âm kiểm tra và xử trí kịp thời để ngăn ngừa các di chứng nặng nề, bao gồm cả hoại tử ruột.

Lồng ruột có thể gặp ở bất cứ độ tuổi nào, nhưng thường gặp ở trẻ dưới 2 tuổi ( chiếm tới 80% các trường hợp lồng ruột) trong đó gặp nhiều nhất ở lứa tuổi từ 4-9 tháng.

Nguyên nhân gây lồng ruột.

Ở trẻ em 90% trường hợp xảy ra vô căn, thường liên quan đến rối loạn tiêu hóa, hạch bạch huyết phì đại sau nhiễm trùng…

Ở người lớn lồng ruột hình thành do u hoặc viêm, cụ thể:

• Khối u ác tính đường tiêu hóa: ung thư biểu mô đại tràng, ung thư ruột non, di căn.
• Khối u lành tính: Polyp ruột, u mỡ, u máu, u nhầy ruột thừa.
• Bẩm sinh: túi thừa Meckel, nang ruột đôi, tụy lạc chỗ.
• Viêm ruột.
• Tụ máu thành ruột.

Phân loại lồng ruột

Hình thái lồng ruột được xác định bởi điểm khởi đầu của lồng ruột và vị trí ruột bị lồng:

Lồng ruột hồi- đại tràng chiếm 75%: điểm khởi đầu là đoạn cuối của hồi tràng, sau đó hồi tràng chui vào đại tràng.

Khối lồng hồi- hồi tràng đơn thuần: ít gặp chiếm khoảng 15%.

Lồng ruột đại- đại tràng: rất ít gặp <10%.

Lồng ruột thừa vào manh tràng: rất hiếm gặp.

Đặc điểm lồng ruột trên chẩn đoán hình ảnh.

• Trên phim x quang ổ bụng cho thấy hình ảnh khối mô mềm ở ¼ trên phải ổ bụng, không thấy rõ hình ảnh khí trong đại tràng lên. Một số dấu hiệu đặc trưng trên x-quang như:
  • Dấu hiệu bia bắn ( hình ảnh hai vòng tròn đồng tâm hoặc các viền đồng tâm sáng, chúng do mỡ mạc treo của khối lồng ruột tạo nên).
  • Dấu hiệu mặt khum ( bao gồm một liềm khí bên trong lòng đại tràng viền quanh đỉnh của khối lồng).
  • Hình ảnh quai ruột giãn giai đoạn muộn.

• Trên hình ảnh siêu âm: Siêu âm có tỉ lệ âm tính giả gần bằng 0 và là công cụ sàng lọc đáng tin cậy cho trẻ em có nguy cơ lồng ruột. Dấu hiệu siêu âm bao gồm:
  • Dấu hiệu bánh kẹp: hình ảnh 3 dải giảm âm song song bị phân cách bởi 2 dải tăng âm
  • Dấu hiệu giả thận: hình ảnh siêu âm theo chiều dọc của đoạn ruột bị lồng giống như một quả thận. Mạc treo chứa chất béo được kéo vào khối lồng ruột, chứa các mạch máu tăng âm giống như rốn thận, nhu mô thận chính là thành ruột phù nề
  • Quai ruột phía trên giãn.
  • Dịch tự do ổ bụng.
  • Viêm hạch mạc treo, viêm ruột….

 

• Trên hình ảnh CLVT: cấu trúc ống tiêu hóa lồng vào nhau tạo thành hình ảnh bánh bia và bánh kẹp tương tự trên siêu âm. Tỉ trọng mỡ mạc treo và mạch mạc treo trong khối lồng.

Điều trị và tiên lượng.

Ở trẻ em trong hầu hết các trường hợp phát hiện sớm, có thể giảm khối lồng ruột bằng biện pháp tháo lồng bằng hơi: Sử dụng môi trường hòa tan trong nước hoặc không khí được đưa vào qua ống thông trực tràng, áp lực ngược có thể được tạo ra để giảm tình trạng lồng ruột.

Trường hợp trẻ đến muộn sau 6 giờ hoặc thủ thuật tháo lồng bằng hơi thất bại cần phẫu thuật để tháo khối lồng, dùng kháng sinh để điểu trị nhiễm trùng.

Khác với trẻ nhỏ, phương pháp bơm hơi không thể giải quyết được tình trạng lồng ruột ở người lớn. Ngoài phương pháp phẫu thuật ngoại khoa xử lý tình trạng lồng ruột, cần điều trị nguyên nhân dẫn đến tình trạng này để tránh tái phát. Nếu nguyên nhân do u thì phải tiến hành phẫu thuật cắt bỏ khối u tùy theo tình trạng sức khỏe của người bệnh. Trường hợp lồng ruột do viêm, dính ruột thì cần gỡ dính, tháo lồng kết hợp phòng ngừa nhiễm trùng.

Nếu quý khách hàng có những dấu hiệu như trên hoặc bất cứ vấn đề gì về sức khỏe, quý khách hàng hãy đến ngay hệ thống y tế MEDLATEC để thăm khám và được trải nghiệm các dịch vụ:

• Trang thiết bị y tế hiện đại, tiên tiến.
• Kỹ thuật thực hiện nhanh chóng với thời gian ngắn nhất.
• Kết quả được đọc, hội chẩn bởi bác sỹ, chuyên gia hàng đầu tại Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC.
• Tư vấn kết quả trực tuyến miễn phí.
• Nhận kết quả nhanh chóng trực tiếp hoặc online, quét QR, qua app MY MEDLATEC.
• Kết nối hội chẩn trực tuyến với các chuyên gia hàng đầu ở các chuyên ngành khi cần thiết.

Quý khách hàng hãy đặt lịch trước để chủ động thời gian thăm khám qua các hình thức dưới đây:

• Tổng đài: 1900 56 56 56 hoặc 0846 248 000
• Webside: https://medim.vn
• Email: [email protected]
• Tải ứng dụng y tế MyMedlatec để quản lý sức khỏe tại: http://mymedlatec.medon.vn/app

 CN Lê Thị Hồng

---