SIÊU ÂM HỆ TIẾT NIỆU

Ngày 25/08/2023

1. Giới thiệu

Là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được thực hiện trên máy siêu âm để chẩn đoán các bệnh lý ở hệ tiết niệu bao gồm thận, niệu quản, bàng quang, niệu đạo, tuyến tiền liệt.

2. Chỉ định thực hiện

Chỉ định cho tất cả các trường hợp nghi ngờ có bệnh lý ở hệ tiết niệu hoặc có liên quan đến hệ tiết niệu. Điển hình là các nhóm bệnh lý sau:

- Viêm thận mãn hoặc cấp, apxe thận, viêm bàng quang, viêm niệu đạo, viêm tiền liệt tuyến, nhiễm khuẩn hệ tiết niệu.

- U thận, u bàng quang, u niệu quản, u xơ tiền liệt tuyến, K tiền liệt tuyến.

- Sỏi thận, sỏi bàng quang, sỏi niệu quản, chấn thương vùng lưng.

- Nhóm bệnh dị dạng hệ tiết niệu, rối loạn bài tiết.

- Theo yêu cầu chuyên môn của bác sĩ khi điều trị.

3. Chống chỉ định: Không có chống chỉ định tuyệt đối.

4. Cách thức thực hiện

Chuẩn bị bệnh nhân

- Nhịn tiểu căng.

- Trong điều kiện siêu âm cấp cứu, có thể không nhịn tiểu. Khi đó sẽ hạn chế đánh giá một số bộ phận.

- Hồ sơ bệnh án đối với bệnh nhân nội trú hoặc kết quả của những lần thăm khám trước đối với bệnh nhân ngoại trú.

Đối chiếu tên, tuổi bệnh nhân với phiếu chỉ định, hồ sơ bệnh án.

Thực hiện kỹ thuật:

- Tư thế người bệnh: nằm ngửa, hai tay đưa cao lên đầu, hai chân duỗi thẳng.

- Hỏi bệnh và tiền sử bệnh.

- Chọn đầu dò convex và chỉnh máy sang chương trình siêu âm ổ bụng (Abdomen).

- Thoa gel lên vùng bụng.

- Thực hiện kỹ thuật siêu âm theo thứ tự hai thận, hố thượng thận hai bên, niệu quản, bàng quang, tiền liệt tuyến có thể chuyển tư thế người bệnh sang tư thế nằm nghiêng phải, nghiêng trái hoặc nằm sấp để khảo sát tốt hơn.

- Đọc kết quả.

- Dừng máy ở chế độ nghỉ.

- Lau đầu dò.

- Đặt đầu dò lên giá đỡ.

- Lau sạch gel ở vùng siêu âm. In ảnh và đọc kết quả.

- Mời người bệnh ngồi dậy, ra ngoài phòng siêu âm chờ kết quả.

5. Hình ảnh bình thường

Siêu âm hệ tiết niệu bình thường

Thận trái: kích thước bình thường, nhu mô đều. Đài bể thận không giãn, không có sỏi. Niệu quản không giãn, không có sỏi.

Thận phải: kích thước bình thường, nhu mô đều. Đài bể thận không giãn, không có sỏi. Niệu quản không giãn, không có sỏi.

Bàng quang: căng nước tiểu, thành mỏng, không có sỏi.

Tiền liệt tuyến: kích thước bình thường, nhu mô đều.

6. Hình ảnh bệnh lý

- Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính

- Các bệnh lý nhiễm trùng: nhiễm trùng đường tiết niệu, apxe và lao thận, ứ mủ đài bể thận…

- Sỏi hệ tiết niệu: sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo.

- Chấn thương: vỡ thận, vỡ bàng quang…

- Các bệnh lý hệ tiết niệu khác: nang thận, u cơ mỡ mạch thận, RCC; TCC, u bàng quang, ung thư tiền liệt tuyến..

- U tuyến thượng thận…

7. Minh họa

Trường hợp sỏi thận


Bài viết cùng chuyên mục