Viêm xương tủy là bệnh lý nhiễm trùng xương hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, bệnh gây chết xương và nhiều biến chứng nghiêm trọng cho vận động của người bệnh. Người mắc có thể không xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào hoặc có các triệu chứng không điển hình, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý hay gặp khác nên bệnh thường được phát hiện ở các giai đoạn muộn, khi xương đã bắt đầu bị phá hủy.

Một bệnh nhân nam 12 tuổi, thường trú tại Đông Anh, Hà Nội thường xuyên cảm thấy đau nhức âm ỉ vùng háng trái, không bị chấn thương mạnh và có hoạt động thể thao hàng ngày.

Ban đầu, gia đình nghĩ cháu bị đau do vận động thể thao hoặc do tăng trưởng xương trong quá trình dậy thì. Tuy nhiên tình trạng đau có xu hướng tăng lên, bên cạnh đó, cháu có biểu hiện sốt, mệt mỏi nên gia đình đưa cháu đến Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ (số 99 Trích Sài, Hà Nội) để kiểm tra.

Sau khi khám lâm sàng, bệnh nhân được chỉ định chụp cộng hưởng từ phần mềm chi. Kết quả phát hiện tổn thương phát triển từ hành xương vị trí ⅓ trên xương đùi trái, kích thước 4x7cm, phù tủy rộng, vỏ xương còn bảo tồn, sau tiêm ngấm thuốc mạnh, có vài ổ không ngấm thuốc viền dạng ổ áp xe, thâm nhiễm các cơ lân cận gồm cơ lược, cơ thẳng đùi, cơ rộng ngoài.

Các chuyên gia Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC đã hội chẩn và kết luận đây là tổn thương dạng viêm xương tủy vị trí ⅓ xương đùi trái kèm theo thâm nhiễm viêm khối cơ và phần mềm lân cận.

Một số hình ảnh:

Hình ảnh chụp X quang xương háng của bệnh nhân

Hình ảnh chụp MRI của bệnh nhân quan sát rất rõ nét tổn thương đầu trên xương đùi trái và phần mềm lân cận

I. Viêm xương tủy là gì? Có nguy hiểm không?

Viêm xương tủy (osteomyelitis) hay cốt tủy viêm là một bệnh nhiễm trùng xương hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, tác nhân chính là do vi khuẩn, một vài trường hợp do nấm gây nên. Các tác nhân này di trú đến xương theo đường máu hoặc lây lan từ các mô lân cận.

Bệnh gây sưng đau tủy xương và các mô mềm lân cận, nếu không điều trị kịp thời có thể phát triển thành viêm xương tủy mạn tính, gây ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phát triển của xương, biến dạng xương, hạn chế vận động, đặc biệt có thể làm cắt đứt nguồn cung cấp máu đến xương, khiến xương bị chết. 

Viêm xương tủy hay gặp nhất tại các đầu xương dài, nơi xương mềm, có tủy đồ. Tỷ lệ mắc bệnh lý này trên thế giới khoảng 2 trên 10.000 người, nam giới mắc nhiều hơn nữ giới.

Viêm xương tủy là bệnh hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm

II. Những đối tượng có nguy cơ mắc viêm xương tủy

Những đối tượng sau có nguy cơ cao mắc viêm xương tủy:

• Hầu hết các trường hợp viêm tủy xương đều xuất phát từ bệnh tiểu đường, đặc biệt là loét bàn chân liên quan đến bệnh tiểu đường
• Bệnh hồng cầu hình liềm
• Viêm khớp dạng thấp
• Chấn thương gây gãy xương hoặc phẫu thuật xương, thay khớp nhân tạo
• Sử dụng steroid kéo dài
• Người bị suy giảm miễn dịch, HIV/AIDS
• Nghiện rượu
• Chạy thận nhân tạo

 III. Triệu chứng khi mắc viêm xương tủy

Các triệu chứng của viêm xương tủy tùy thuộc vào từng loại và nguyên nhân khác nhau, một vài trường hợp viêm xương tủy mạn tính không gây ra bất kỳ dấu hiệu nào. Các dấu hiệu của bệnh viêm xương tủy thường gặp gồm có:

• Sưng-nóng-đỏ-đau vị trí tổn thương xương
• Tại ổ áp xe phần mềm quanh xương bị tổn thương nhiều dịch mủ vàng, có thể có lỗ rò ra bên ngoài, dịch mùi hôi, tanh
• Hạn chế cử động, đau tức khi ấn vào hoặc vận động mạnh
• Sốt, khó chịu, mệt mỏi
• Buồn nôn, nôn
• Ăn uống kém ngon
• Đổ mồ hôi hoặc ớn lạnh
• Trường hợp viêm xương tủy tại cột sống có thể gây ra các cơn đau dữ dội, nhất là vào ban đêm

Đau nhức xương khớp là dấu hiệu thường gặp ở người mắc viêm xương tủy

IV. Các phương pháp chẩn đoán viêm xương tủy

• Chụp x quang: phương pháp này được sử dụng rất rộng rãi khi nghi ngờ có tổn thương xương khớp, trong đó có bệnh viêm xương tủy. Tuy nhiên, hình ảnh chụp x quang thật sự có giá trị khi tổn thương xương lớn hơn 1cm và gây phá hủy đáng kể tủy xương, màng xương. Bệnh viêm xương tủy trên hình ảnh x quang có các dấu hiệu như loãng xương khu trú, phản ứng màng xương, giai đoạn muộn có hình ảnh tiêu xương và mảnh xương chết.
• Siêu âm: giúp đánh giá rất tốt tổn thương phần mềm quanh ổ viêm xương như phù nề, tràn dịch, áp xe. Phương pháp này giúp phát hiện và đánh giá tổng thể các tổn thương phần mềm, không thể đánh giá trực tiếp viêm xương tủy do không quan sát được các cấu trúc bên trong xương.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): chụp CT có bản chất giống với chụp x quang nhưng độ tương phản và độ phân giải cao hơn rất nhiều, giúp đánh giá các tổn thương xương chi tiết và rõ nét hơn đáng kể so với x quang thường quy. Việc tiêm thuốc cản quang sẽ giúp các bác sĩ chẩn đoán tốt hơn và phân biệt với các tổn thương khác của xương.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): kỹ thuật này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao nhất trong phát hiện và chẩn đoán viêm xương tủy. Hình ảnh chụp MRI có thể quan sát được tổn thương của tủy xương và mô mềm ở giai đoạn đầu như phù tủy xương, viêm xương, phá hủy vỏ xương, phù nề phần mềm, thâm nhiễm các cơ lân cận. Tiêm thuốc đối quang từ giúp quan sát rõ nét hơn tổn thương tủy xương, màng xương, áp xe phần mềm.
• Một vài phương pháp chẩn đoán khác như xét nghiệm máu, xạ hình xương (Tc-99m).

Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC

Nhằm mang đến những trải nghiệm tốt nhất cho quý khách hàng về dịch vụ chẩn đoán hình ảnh công nghệ cao, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC thuộc Hệ thống y tế MEDLATEC đã trang bị máy chụp máy chụp MRI GE 1.5 Tesla và máy Chụp cắt lớp vi tính MSCT 128 dãy hiện đại do các hãng máy uy tín trên thế giới cung cấp. Bên cạnh đó, đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên tại MEDLATEC được đào tạo chuyên sâu tại các bệnh viện lớn của Việt Nam, rất giàu kinh nghiệm và luôn đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật khi thăm khám. Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch!

KTV Nguyễn Thành Lộc

---