Ung thư đường mật là loại ung thư chủ yếu xuất hiện ở nam giới, bệnh lý này rất khó phát hiện ở giai đoạn sớm, người bệnh thường đi kiểm tra khi có các triệu chứng lâm sàng rầm rộ. Việc nhận biết các yếu tố nguy cơ và dấu hiệu bệnh lý là yếu tố then chốt giúp phòng ngừa, tầm soát, phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm để từ đó hạn chế được các biến chứng nguy hiểm và tăng khả năng sống sót.

Một bệnh nhân nam 55 tuổi, thường trú tại Hòa Bình có biểu hiện gầy sút cân không rõ nguyên nhân. Khoảng một tháng trở lại đây, bệnh nhân thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, đầy bụng khó tiêu, vàng da và vàng củng mạc mắt, nước tiểu màu vàng sẫm, phân nhạt màu. Nhận thấy các triệu chứng không những không thuyên giảm mà còn trở nên nặng nề hơn, bệnh nhân đến Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ (số 99 Trích Sài, Hà Nội) để kiểm tra. Sau khi thăm khám, bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân có tổn thương tại gan mật, nên chỉ định siêu âm ổ bụng và xét nghiệm máu cơ bản. Kết quả phát hiện đường mật trong và ngoài gan giãn kèm theo hạch vùng rốn gan, không quan sát thấy sỏi, xét nghiệm men gan tăng rất cao. 

Hình ảnh siêu âm của bệnh nhân phát hiện giãn đường mật

Hình ảnh chụp MRI ổ bụng của bệnh nhân

Bệnh nhân tiếp tục được chỉ định chụp cộng hưởng từ ổ bụng có tiêm thuốc cản quang để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây giãn đường mật. Kết quả chụp MRI cho thấy tại vị trí ngã ba đường mật có khối tổ chức khu trú kích thước 13x24 mm gây giãn đường mật trong gan kèm theo một số hạch quanh đầu tụy.

Sau khi hội chẩn, các chuyên gia tại Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC kết luận đây là khối u ngã ba đường mật (Klatskin type IIIa)-một loại ung thư đường mật ác tính thường gặp.

I. U ngã ba đường mật là gì?

U Klatskin hay ung thư đường mật rốn gan xuất phát từ biểu mô đường mật tại vị trí ống gan phải và trái hợp lại thành ống gan chung, bệnh có tính chất ác tính tiến triển rất nhanh và tiên lượng xấu. U Klatskin là loại ung thư hay gặp nhất trong ung thư đường mật với tỷ lệ khoảng 60-80%, chủ yếu xảy ra ở nam giới trên 60 tuổi.

Giải phẫu đường mật trong và ngoài gan

Cho đến nay, người ta vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra khối u Klatskin. Có những yếu tố nguy cơ gây viêm hệ thống đường mật có thể liên quan đến sự phát triển khối u Klatskin bao gồm:

• Viêm đường mật xơ cứng nguyên phát
• Nhiễm ký sinh trùng
• Viêm loét đại tràng
• U nang đường mật

Một số bệnh lý khác của gan và ống mật làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Sỏi túi mật
• Xơ gan
• Viêm gan B, viêm gan C 
• Béo phì 
• Viêm ruột (Crohn) 
• Tiểu đường
• Lạm dụng rượu bia
• Tiền sử gia đình

 II. Triệu chứng

Các triệu chứng xuất hiện do khối u gây hẹp tắc ống mật, bao gồm:

• Vàng da, vàng mắt do tích tụ bilirubin 
• Phân nhạt màu, màu đất sét
• Nước tiểu sẫm màu (bilirubin niệu)
• Sụt cân, chán ăn, mất cảm giác thèm ăn
• Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi
• Dễ bị mẩn ngứa, dị ứng
• Đau bụng vùng hạ sườn phải, đầy bụng
• Buồn nôn, nôn

 III. Các phương pháp chẩn đoán

• Xét nghiệm máu: giúp đánh giá chức năng gan mật (AST,ALT, GGT, alkaline phosphatase) và định lượng bilirubin trong máu. Một số chất đánh dấu như CEA và CA 19-9 có thể có nồng độ cao trong máu khi bị ung thư đường mật.
• Siêu âm ổ bụng: đây thường là kỹ thuật đầu tiên được thực hiện ở những người có các triệu chứng như vàng da hoặc đau bụng. Siêu âm là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện và không sử dụng bức xạ. Siêu âm cũng có thể được sử dụng để dẫn kim vào khu vực khối u hoặc hạch bạch huyết để lấy tế bào và quan sát dưới kính hiển vi. Đây được gọi là sinh thiết kim dưới hướng dẫn siêu âm.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): có giá trị rất cao trong tầm soát và phát hiện khối ung thư đường mật, đồng thời xác định giai đoạn dựa trên mức độ xâm lấn của khối u. Chụp CT ổ bụng thông thường sẽ cần tiêm thuốc cản quang tĩnh mạch để xác định rõ về vị trí, ranh giới, mức độ di căn và chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác. Giống như siêu âm, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết khối u dưới hướng dẫn của cắt lớp vi tính.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): hình ảnh chụp MRI hiển thị các mô mềm với độ tương phản rất tốt, giúp đánh giá được nhiều bệnh lý khác nhau tại gan mật như u, áp xe, ký sinh trùng, sỏi đường mật,... Việc tiêm thuốc cản quang gadolinium sẽ giúp tăng tương phản của khối u và chẩn đoán các tổn thương di căn xa. Hơn thế, MRI có thể chụp và dựng lại hoàn chỉnh hệ thống đường mật mà không cần tiêm thuốc (MRCP), đây là ưu điểm rất lớn của phương pháp này trong chẩn đoán bệnh lý đường mật trong và ngoài gan.

Máy chụp MRI 1.5 Tesla tại Hệ thống Y tế MEDLATEC

IV. Điều trị

Phẫu thuật loại bỏ hoàn toàn khối u là một thách thức lớn do tế bào ung thư thường xâm lấn vào đường mật trong gan, tĩnh mạch cửa và động mạch gan. Phẫu thuật có thể được áp dụng đối với các trường hợp phát hiện tại giai đoạn sớm, tuy nhiên trên thực tế người bệnh thường đến bệnh viện trong tình trạng bệnh tiến triển nặng. Nếu không thể phẫu thuật, hóa trị và xạ trị có thể được sử dụng để làm giảm kích thước khối u, giúp người bệnh giảm bớt các triệu chứng và kéo dài thời gian sống. 

Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC

Người bệnh khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ bệnh lý có thể đến ngay các cơ sở khám chữa bệnh chất lượng cao của Medlatec tại Hà Nội và nhiều tỉnh thành khác (Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa,...) để được trải nghiệm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất hiện nay. Tại Hệ thống MEDLATEC đã trang bị đầy đủ hệ thống máy siêu âm tiên tiến, máy chụp MSCT đa dãy và máy chụp cộng hưởng từ 1.5Tesla hiện đại của Mỹ, giúp ích rất nhiều trong tầm soát và chẩn đoán nhiều bệnh lý khác nhau. Các cơ sở khám chữa bệnh chất lượng cao của Medlatec tại Hà Nội:

Cơ sở 1: 42-44 Nghĩa Dũng, Ba Đình, Hà Nội

Cơ sở 2: 99 Trích Sài, Tây Hồ, Hà Nội

Cơ sở 3: 5 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội

Quý khách hàng hãy đặt lịch trước để chủ động thời gian qua các hình thức dưới đây:

Tổng đài: 1900 56 56 56 hoặc 0846 248 000

Website: https://medim.vn

Email: [email protected]

Tải ứng dụng y tế MyMedlatec để quản lý sức khỏe tại: https://mymedlatec.medon.vn/app.

KTV Nguyễn Thành Lộc

---