Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC vừa tiếp nhận một bệnh nhân nữ 56 tuổi, thường trú tại Hưng Yên đến khám vì đau khớp vai trái. Qua khai thác tiền sử được biết bệnh đã diễn biến từ hơn 2,5 tháng, đau vai trái cả khi vận động và nghỉ ngơi, đặc biệt đau nhiều khi làm động tác đưa tay cao quá 90 độ. Bệnh nhân không có tiền sử chấn thương rõ ràng ở vùng vai. Bệnh nhân cũng đã thăm khám ở địa phương với chẩn đoán viêm quanh khớp vai, được điều trị bằng tiêm khớp 2 lần và châm cứu nhưng không thấy cải thiện.

Sau khi thăm khám, bệnh nhân được chỉ định chụp cộng hưởng từ khớp vai trái đánh giá chi tiết tổn thương. Kết quả trên phim cộng hưởng từ phát hiện hình ảnh đường rách bờ sau trên của sụn viền khớp vai kèm cấu trúc nang cạnh sụn viền vị trí khuyết vai, chèn ép thần kinh trên vai gây thoái hóa mỡ cơ dưới gai.

Một số hình ảnh minh họa:

Hình ảnh cấu trúc nang ở khuyết vai cạnh vị trí vết rách sụn viền

Hình ảnh nang cạnh sụn viền chèn ép thần kinh trên vai gây thoái hóa mỡ cơ dưới gai

Nang cạnh sụn viền là gì?

Nang cạnh sụn viền là cấu trúc nang nằm quanh vị trí sụn viền khớp vai. Cơ chế bệnh sinh được cho là hình thành trên cơ sở tổn thương sụn viền bám vào bờ ổ chảo, thường liên quan đến chấn thương cấp tính hoặc mạn tính; khi sụn viền bị rách làm dịch trong ổ khớp thoát qua khe hở ra ngoài tạo thành nang.

Nang có thể gặp ở bất cứ vị trí nào quanh sụn viền, nhưng có 02 vị trí thường gặp nhất gồm:

- Nang phía sau trên sụn viền do rách sụn viền sau (rách Bankart ngược), gây chèn ép thần kinh trên gai.

- Nang phía trên do tổn thương sụn viền vị trí bám đầu dài gân nhị đầu (rách SLAP), gây chèn ép chóp xoay.

 

Hình: Minh họa các vị trí nang cạnh sụn viền có thể gặp

Đặc điểm lâm sàng

Đa số không có triệu chứng, các trường hợp phát hiện được thường ngẫu nhiên, kích thước nang nhỏ.

Khi có triệu chứng:

- Do rách sụn viền: người bệnh đau khi vận động, hạn chế vận động khớp vai.

- Nang lớn gây chèn ép thần kinh:

+ Nang chèn ép thần kinh trên vai ở trên khuyết vai có thể gây tổn thương cơ trên gai hoặc cả cơ trên gai và dưới gai.

+ Nang chèn ép thần kinh trên vai ở vị trí khuyết vai gây tổn thương cơ dưới gai.

+ Nang chèn ép thần kinh nách gây tổn thương cơ Delta và cơ tròn bé.

Chẩn đoán nang cạnh sụn viền dựa vào hình ảnh:

- Siêu âm: phát hiện được cấu trúc dạng nang gần vị trí ổ chảo. Tuy nhiên hạn chế của siêu âm là đánh giá tổn thương của sụn viền.

- Chụp cộng hưởng từ (MRI): hình ảnh chụp MRI đem lại sự tương phản mô mềm cực kỳ tốt, tốt nhất trong các kỹ thuật chẩn đoán hiện nay. Chụp MRI cho thấy hình ảnh cấu trúc nang, vị trí nang tương quan với đường rách sụn viền. Các biến chứng khi nang chèn ép thần kinh như tăng tín hiệu cơ chi phối, teo cơ...

Một số trường hợp trên MRI khớp vai thông thường khó phát hiện đường rách sụn viền, bác sĩ có thể chỉ địnhh MRI tiêm thuốc nội khớp. Kỹ thuật này giúp thuốc đối quang len vào vị trí rách và hiện hình rõ trên phim chụp.

 

Chụp MRI là phương pháp có giá trị trong chẩn đoán nang cạnh sụn viền

(nguồn: https://radsource.us/shoulder-cysts/)

Chẩn đoán phân biệt với bệnh lý gì?

Triệu chứng lâm sàng của nang cạnh sụn viền không điển hình nên cần phân biệt với các nhóm bệnh lý như:

- Bệnh lý gân chóp xoay

- Hội chứng chẹn khoang dưới mỏm cùng vai

- Rách sụn viền không kèm theo có nang

- Tổn thương rễ C5-6 đám rối cổ..

Trên hình ảnh, cần phân biệt nang cạnh sụn viền với các tổn thương dạng nang khác không do vết rách sụn viền gây ra như nang khớp cùng đòn, hay dấu hiệu “Geyser” khi thực hiện kỹ thuật chụp MRI tiêm thuốc nội khớp; khối máu tụ sau chấn thương hoặc phẫu thuật; búi giãn tĩnh mạch…

Điều trị nang cạnh sụn viền như thế nào?

Một số trường hợp vết rách sụn nhỏ tự liền làm cấu trúc nang không phát triển, khi không có triệu chứng có thể theo dõi.

Chọc hút dịch trong nang nhằm làm giảm áp lực để giảm đau là phương pháp can thiệp tối thiểu, ưu điểm dễ thực hiện, ít tốn kém, tuy nhiên nhược điểm là tỷ lệ tái phát cao do không điều trị được nguyên nhân.

Trong trường hợp có chèn éo thần kinh, phẫu thuật là phương pháp điều trị được khuyến cáo bằng cách cắt bỏ khối nang kèm theo khâu tái tạo vết rách sụn viền.

Tóm lại, nang cạnh sụn viền là tổn thương phát sinh từ vết rách của sụn viền khớp vai, có thể gặp ở 4% bệnh nhân chụp MRI khớp vai với biểu hiện lâm sàng đau vai. Chụp cộng hưởng từ là phương pháp tối ưu để chẩn đoán nang, vết rách sụn viền và các tổn thương gây ra bởi chèn ép thần kinh, cũng như hỗ trợ trong việc theo dõi, điều trị bệnh nhân bị nang cạnh sụn viền.

Nhằm mang đến những trải nghiệm tốt nhất cho quý khách hàng về dịch vụ chẩn đoán hình ảnh công nghệ cao, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC thuộc Hệ thống y tế MEDLATEC đã trang bị máy chụp máy chụp MRI GE 1.5 Tesla và máy Chụp cắt lớp vi tính MSCT 128 dãy hiện đại do các hãng máy uy tín trên thế giới cung cấp. Bên cạnh đó, đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên tại MEDLATEC được đào tạo chuyên sâu tại các bệnh viện lớn của Việt Nam, rất giàu kinh nghiệm và luôn đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật khi thăm khám. Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch!

BS Nguyễn Thạch Thảo

---